BG-български език / CS-čeština / DA-dansk / DE-Deutsch / EN-English / EL-ελληνικά / ES-Español / ET-eesti / FI-suomi / FR-français / GA-Gaeilge / HR-hrvatski jezik / HU-magyar / IT-Italiano / LT-lietuvių kalba / LV-latviešu valoda / MT-Malti / NL-Nederlands / PL-Polszczyzna / PT-Português / RO-Română / SL-Slovenščina / SL-Slovenščina / SV-Svenska
Maidir leis an gComhaontú Comhpháirtíochta Eacnamaíche idir an tAontas Eorpach agus Stáit Chomhphobal Forbraíochta Dheisceart na hAfraice atá sa Chomhaontú Comhpháirtíochta Eacnamaíche
Is comhaontú saorthrádála atá dírithe ar fhorbairt é EPA AE-SADC idir an tAontas agus sé Pháirtí ó Chomhphobal Forbraíochta Dheisceart na hAfraice (SADC): An Bhotsuáin, Eswatini, Leosóta, Mósaimbíc, an Namaib agus an Afraic Theas. Síníodh é an 10 Meitheamh 2016 agus tá sé á chur i bhfeidhm go sealadach ón 10 Deireadh Fómhair 2016 i leith, cé is moite de Mhósaimbíc, ar cuireadh tús lena chur i bhfeidhm sealadach an 4 Feabhra 2018.
Faoin gComhaontú, faigheann gach Stát SADC EPA, seachas an Afraic Theas, rochtain saor ó dhleacht agus saor ó chuóta le haghaidh a n-earraí uile (seachas airm agus armlón) ar mhargadh an Aontais. Chomh maith leis sin, tá an tAontas tar éis dleachtanna custaim a bhaint go hiomlán nó go páirteach ar 98.7 % d’allmhairí a thagann ón Afraic Theas (ó thaobh méid na trádála de). Baill d’Aontas Custaim Dheisceart na hAfraice (SACU) — i.e. Stáit SADC EPA seachas Mósaimbíc — déanann siad taraifí ar 86 % d’allmhairí ón Aontas Eorpach a bhaint go hiomlán nó go páirteach. Tá táirgí íogaire áirithe amhail mótarfheithiclí chun earraí a iompar, agus olaí peitriliam eisiata ó léirscaoileadh. Mar Thír is Lú Forbairt (LDC), déanann Mósaimbíc céatadán níos lú d’allmhairí ón Aontas a léirscaoileadh (74 % i dtéarmaí mhéid na trádála). Féadfar idirbheartaíocht a dhéanamh amach anseo ar léirscaoileadh seirbhísí, trádáil agus infheistíocht.
Maidir leis an meastóireacht ar an EPA
Tar éis roinnt blianta de chur chun feidhme, déanfar anailís i staidéar meastóireachta ar na tionchair eacnamaíocha, shóisialta, chearta an duine (lena n-áirítear cearta saothair) agus ar an gcomhshaol a bheidh ag cur chun feidhme EPA AE-SADC.
Is iad Comhairleoirí Eacnamaíocha BKP, gnólacht taighde eacnamaíoch agus comhairliúcháin atá bunaithe sa Ghearmáin, a dhéanann an mheastóireacht, i gcomhar le taighdeoirí Eorpacha agus Afracacha. Cuireadh tús leis an obair i mí an Mhárta 2023 agus leanfaidh sí ar aghaidh thar 14 mhí. Ar an suíomh gréasáin seo cuirfimid ar an eolas thú faoi dhul chun cinn na meastóireachta, lena n-áirítear comhairliúcháin le páirtithe leasmhara, chomh maith leis na tuarascálacha go léir a táirgeadh (tuarascáil tionscanta, eatramhach agus deiridh) a fhoilsiú.